عفونت پوستی چیست؟

عفونت پوستی وضعیتی است که در آن میکروب‌ها (باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها)، سطح پوست شما و در بعضی مواقع بافت‌های عمیق زیر آن را آلوده می‌کنند. در برخی موارد نیز عفونت‌های پوستی به دلیل حمله انگل به پوست شما ایجاد می‌شود.

ممکن است هر زمانی که لایه بیرونی پوست شما باز می‌شود، به عفونت پوستی مبتلا شوید؛ باز شدن این لایه از پوست می‌تواند به دلایلی مختلفی از جمله بریدگی، خالکوبی و تتو کردن، سوراخ کردن، نیش زدن، گاز گرفتن یا ترک خوردگی ناشی از خشکی پوست اتفاق بیفتد. شما می‌توانید عفونت‌های جزئی پوست را در خانه درمان کنید، اما برای درمان یک عفونت جدی‌تر و عمیق‌تر توصیه می‌کنیم به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.

علائم عفونت پوستی چیست؟

اگر فکر می‌کنید پوست شما ممکن است آلوده و دچار عفونت شده باشد، به احتمال زیاد این علائم را خواهید داشت:

• از محل بریدگی، زخم یا عفونت چرک یا مایع ترشح می‌شود.
• در اطراف محل آسیب دیده پوست قرمز رنگ شده است.
• یک رگه قرمز از محل بریدگی به سمت قلب شما می‌رود.
• یک جوش یا پوسته زرد رنگ در بالای محل عفونت دیده می‌شود.
• زخم‌هایی را مشاهده می‌کنید که شبیه تاول هستند.
• دردی دارید که بعد از چند روز بدتر می‌شود.
• تورمی در محل آسیب دیده مشاهده می‌کنید که بعد از چند روز بیشتر می‌شود.
• تب دارید.
• زخم بعد از گذشتن 10 روز هنوز خوب نشده است.

تشخیص تفاوت بین عفونت و اگزمای ناشی از حساسیت پوستی به خصوص در کودکان می‌تواند دشوار باشد. افراد مبتلا به اگزما اغلب دچار عفونت‌های پوستی می‌شوند، زیرا شکستگی‌ها و بازشدگی‌های پوست آن‌ها باعث ورود میکروب‌ها می‌شود. اگر درمان اگزما مؤثر نبود، یا اگر تاول‌ها بدتر شد، ممکن است عفونت باشد.

انواع عفونت‌های پوستی چیست؟

در ادامه چهار نوع مختلف عفونت پوستی را معرفی می‌کنیم :

عفونت‌های باکتریایی پوست

این نوع عفونت‌ها اغلب با ظاهر شدن برآمدگی‌های کوچک و قرمز رنگ شروع شده و به آرامی اندازه آن‌ها افزایش می‌یابد. برخی از عفونت‌های باکتریایی خفیف هستند و به راحتی با آنتی بیوتیک‌های موضعی درمان می‌شوند؛ اما بقیه عفونت‌ها نیاز به آنتی بیوتیک خوراکی دارند.

انواع مختلف عفونت‌های باکتریایی پوست عبارتند از:

• سلولیت: این عفونت باکتریایی در عمیق‌ترین لایه‌های پوست شما رشد می‌کند، باعث قرمزی، تورم و زخم در سطح پوست شده و گاهی اوقات می‌تواند دردناک هم باشد.
• زرد زخم: این عفونت مسری است و معمولا به صورت تاول‌هایی با پوسته عسلی ظاهر می‌شود. باکتری‌های استاف یا استرپتوکوک معمولا دلیل به وجود آمدن زرد زخم هستند.
• التهاب: التهاب، شایع‌ترین نوع عفونت پوستی است که معمولا توسط باکتری به نام استاف ایجاد می‌شود. در واقع نوعی عفونت چرکی است که به طور معمول روی فولیکول مو یا غده چربی تشکیل می‌شود. پوست شما قرمز و متورم می شود و اگر باز شود، به احتمال زیاد چرک یا مایع از آن خارج می‌شود.
• بیماری هانسن: این بیماری که به اسم جذام نیز شناخته می‌شود، عفونتی است که توسط باکتری کند رشدی به نام مایکوباکتریوم لپرا ایجاد می‌شود. هانسن می‌تواند بر اعصاب، پوست، چشم‌ها و پوشش بینی (مخاط بینی) تاثیر بگذارد. با تشخیص و درمان به موقع، می‌توان این بیماری را درمان کرد.

عفونت‌های ویروسی پوست

عفونت‌های ویروسی پوست، همانطور که از نامش پیدا است توسط یک ویروس ایجاد می‌شود. این عفونت‌ها از خفیف تا شدید متغیر هستند. انواع مختلف عفونت‌های ویروسی عبارتند از:

• زونا (هرپس زوستر)
• آبله مرغان
• Molluscum contagiosum
• زگیل
• سرخک

عفونت‌های قارچی پوست

این نوع از عفونت‌های پوستی توسط یک قارچ ایجاد شده و به احتمال زیاد در نواحی مرطوب بدن مانند پاها یا زیر بغل ایجاد می‌شوند. برخی از عفونت‌های قارچی مسری نبوده و معمولا مرگبار نیز نیستند. انواع مختلف آن به شرح زیر است:

• درماتوفیتوز: نام این عفونت به دلیل شکل دایره‌ای تاول‌هایی است که به وجود می‌آورد. لکه‌هایی که بر اثر این نوع از عفونت ظاهر می‌شوند، دارای اندکی حاشیه برجسته و رنگی تیره‌تر نسبت به بقیه نقاط هستند. درماتوفیتوز نوعی عفونت قارچی است که ممکن است در هر جایی از بدن شما ظاهر شود.
• پای ورزشکار
• قارچ ناخن
• برفک دهان
• راش پوشک

عفونت انگلی پوست

این نوع از عفونت‌های پوستی توسط یک انگل ایجاد می‌شوند. این عفونت‌های انگلی می‌توانند فراتر از پوست رفته و به جریان خون و اندام‌ها سرایت کنند. عفونت انگلی زندگی را تهدید نمی‌کند اما می‌تواند بسیار ناراحت کننده و آزار دهنده باشد. انواع عوامل مختلف به وجود آمدن عفونت‌های انگلی پوست عبارتند از:

• شپش
• ساس‌ها
• گال
• لارو مهاجر پوستی

عوامل به وجود آمدن عفونت پوستی چیست؟

به طور کلی، علت ایجاد عفونت پوست به نوع عفونت بستگی دارد:

• عفونت باکتریایی پوست: این عفونت زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها از طریق شکافی در پوست، مانند بریدگی یا خراش وارد بدن می‌شوند. بریدگی یا خراشیدگی لزوما به این معنی نیست که شما دچار عفونت پوستی می‌شوید، اما اگر سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشید، خطر ابتلا به آن را افزایش می‌دهد. کاهش قدرت سیستم ایمنی می‌تواند نتیجه یک بیماری یا عوارض جانبی دارویی باشد که مصرف می‌کنید.
• عفونت ویروسی پوست: شایع‌ترین ویروس‌ها که باعث عفونت می‌شوند، شامل یکی از سه گروه ویروس‌ها هستند: ویروس آبله، ویروس پاپیلومای انسانی و ویروس هرپس.
• عفونت قارچی: شیمی بدن و شیوه زندگی می‌تواند خطر ابتلا به عفونت قارچی را افزایش دهد. برای مثال، اگر دونده هستید یا زیاد عرق می‌کنید، ممکن است بیماری پای ورزشکار را تجربه کنید. قارچ‌ها اغلب در محیط‌های گرم و مرطوب رشد می‌کنند؛ بنابراین پوشیدن لباس‌های آغشته به عرق بدن یا خیس یک عامل خطرناک برای بروز عفونت‌های پوستی هستند. شکستگی یا بریدگی در پوست ممکن است به باکتری ها اجازه دهد تا به لایه‌های عمیق تر پوست نفوذ کنند.
• عفونت پوستی انگلی: حشرات یا موجودات کوچکی که زیر پوست شما زندگی کرده و تخم‌گذاری می‌کنند، می‌توانند باعث ایجاد عفونت پوستی انگلی شوند.

چه کسانی در معرض عفونت‌های پوستی هستند؟

افرادی که عضو یک یا چند گروه زیر باشند، بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به عفونت پوستی هستند:

• گردش خون ضعیفی دارند.
• دیابت داشته باشند.
• سن بالایی دارند.
• یک بیماری مربوط به سیستم ایمنی مانند HIV/AIDS داشته باشند.
• به دلیل شیمی درمانی یا سایر داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند، سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشند.
• افرادی که برای مدت طولانی در یک وضعیت می‌مانند، مثلا برای مدت طولانی در رختخواب می‌مانند یا فلج هستند.
• دچار سوء تغذیه هستند.
• چین و چروک‌های پوستی بیش از حد دارند که در صورت چاقی ممکن است اتفاق بیفتد.

چگونه عفونت پوستی را تشخیص دهیم؟

برای تشخیص عفونت پوستی، در ابتدا پزشک با بررسی ناحیه آسیب دیده و هرگونه برآمدگی یا زخم شروع می‌کند. همچنین ممکن است در مورد علائم از شما پرس و جو کند. از آنجایی که عفونت‌های پوستی می‌تواند ناشی از انواع مختلف میکروب‌ها باشد، ممکن است برای تشخیص درست و دقیق‌تر، آزمایش را برای شما تجویز کنند.

در این نوع از آزمایش‌ها پزشک نمونه‌هایی از چرک، مایعات یا خراش‌های پوست را جمع‌آوری کرده و به آزمایشگاه می‌فرستد. این کار به آن‌ها کمک می‌کند تا درمان مناسب‌تر و موثرتری را به شما پیشنهاد دهند.

درمان عفونت پوستی با دارو

نحوه درمان عفونت پوستی بستگی به علت و شدت آن دارد. برخی از انواع عفونت‌های ویروسی پوست ممکن است طی چند روز یا چند هفته به خودی خود بهبود یابند.

عفونت‌های باکتریایی اغلب با مصرف آنتی بیوتیک‌های موضعی که مستقیما روی پوست مالیده می‌شوند یا با آنتی بیوتیک‌های خوراکی، درمان می‌شوند. اگر باکتری به درمان مقاوم باشد، درمان آن ممکن است نیاز به تجویز آنتی بیوتیک‌های تزریقی در بیمارستان داشته باشد.

برای درمان عفونت قارچی پوست می‌توانید از اسپری‌ها و کرم‌های ضد قارچ بدون نسخه استفاده کنید. اگر وضعیت شما بهبود نیافت، از پزشک خود در مورد تجویز کرم‌های موضعی با نسخه مشورت کنید. علاوه بر این، برای درمان عفونت‌های انگلی پوست می‌توانید از کرم‌های دارویی کمک گرفته و آن‌ها را روی پوست خود بمالید. همچنین ممکن است پزشک، مصرف داروهایی برای کاهش علائم عفونت پوستی مانند داروهای ضد التهاب را توصیه کند.

آنتی بیوتیک قوی برای عفونت پوستی

عفونت‌های پوست مانند زرد زخم، آبسه‌ها، و عفونت‌های به وجود آمده در محل جراحی از شایع‌ترین نمونه‌های این مشکل پوستی هستند. همچنین در عفونت‌های شدیدتر و که بافت‌های عمیق‌تر پوست را درگیر می‌کند، آمار میزان مرگ و میر و همچنین هزینه‌های درمان بالا است.

لینزولید و وانکومایسین آنتی بیوتیک‌هایی هستند که در درمان عفونت‌های پوستی، به ویژه عفونت‌های ناشی از باکتری‌هایی که نسبت به برخی از آنتی بیوتیک‌ها مقاوم شده‌اند، موثرتر عمل می‌کنند. در نتایج تحقیقاتی مشخص شد که لینزولید برای درمان عفونت‌های پوستی، موثرتر از وانکومایسین است.

همچنین در گروهی از بیماران که با لینزولید درمان شدند، عوارض پوستی کمتری مشاهده شد؛ اما هیچ تفاوتی میان دو گروه در تعداد مرگ‌های گزارش‌شده وجود نداشت. با این حال افرادی که تحت درمان با لینزولید بودند، مدت کوتاه‌تری در بیمارستان نسبت به افرادی که با وانکومایسین دریافت کردند، بستری بودند.

هزینه مورد نیاز برای درمان سرپایی با لینزولید خوراکی کمتر از وانکومایسین داخل وریدی است؛ اما اگر بیمار بستری شود، هزینه درمان با لینزولید بیشتر از وانکومایسین خواهد بود.

سفالکسین برای عفونت پوستی

سفالکسین یک آنتی بیوتیک موثر و بسیار مفید برای درمان عفونت‌های پوستی ناشی از استرپتوکوک و استافیلوکوک است. مقاومت این آنتی بیوتیک در برابر تخریب شدن توسط اسید معده و جذب راحت آن، باعث شده است که اثربخشی آن در درمان عفونت پوستی افزایش پیدا کند. نوعی از سفالکسین به صورت سوسپانسیون بوده و به همین دلیل کودکان خردسال به راحتی می‌توانند آن را مصرف کنند؛ از طرفی دیگر، عوارض جانبی آن در اکثر موارد خفیف و نادر است.

سفالکسین برای درمان عفونت‌های پوستی ناشی از باکتری‌های استرپتوکوک و استافیلوکوک، با داروهایی مثل آزیترومایسین، کلیندامایسین، دیکلوکساسیلین، کلوکساسیلین و سایر سفالوسپورین‌ها قابل مقایسه است. بسیاری از آنتی بیوتیک‌های نامبرده از نظر اثربخشی، طعم و عوارض جانبی به طور تقریبی مشابه هستند، اما هزینه‌ و قیمت آن‌ها متفاوت است.

در اغلب موارد پنی سیلین داروی انتخابی برای درمان عفونت‌های پوستی ناشی از استرپتوکوک است؛ اما سفالکسین و سایر آنتی بیوتیک‌های جایگزین آن ممکن است نقش مهم‌تری در درمان اولیه این عفونت‌ها در آینده ایفا کنند.

درمان گیاهی عفونت پوستی

داروها و درمان‌های گیاهی، به چند دلیل از جمله داشتن عوارض جانبی کمتر و قیمت ارزان‌تر محبوبیت بیشتری نسبت به داروهای شیمیایی پیدا کرده‌اند. در زیر لیستی از گیاهانی که می‌توانید از آن‌ها برای درمان عفونت‌های پوستی استفاده کنید، آورده شده است:

• پیاز
• سیر
• آلوئه ورا
• کالاندولا (گل همیشه بهار)
• چای سبز
• انجیر
• اسطوخودوس (لوندر)
• زنجبیل
• زردچوبه
• گوجه فرنگی
• شنبلیله
• بابونه
• آویشن

مراقبت‌های خانگی و درمان‌های جایگزین

مراقبت در منزل برای عفونت پوستی باعث کاهش علائم می‌شود. مراقبت در منزل می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• برای کاهش خارش و التهاب، چند بار در روز از کمپرس سرد روی پوست خود استفاده کنید.
• برای کاهش خارش، آنتی هیستامین‌های بدون نسخه مصرف کنید.
• از کرم‌ها و پمادهای موضعی برای کاهش خارش و ناراحتی استفاده کنید.
• در برخی موارد که داشتن آلرژی باعث بروز ترک خوردن و عفونت پوست می‌شود، از صابون گیاهی استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: دلایل خارش پوست

پماد برای عفونت پوستی

موپیروسین

موپیروسین پماد یا کرمی است که برای تهیه آن نیاز به نسخه پزشک دارید. این پماد معمولا برای درمان زرد زخم ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس و استافیلوکوکوس پیوژنز استفاده می‌شود؛ اما ممکن است باکتری در برابر این پماد مقاومت نشان دهد.

 کلوبتازول

پماد کلوبتازول پروپیونات نیز با نسخه در اشکال مختلف در دسترس است. این دارو در مقایسه با کرم‌های دیگر، در درمان کودکان مبتلا به آلوپسی مؤثرتر است.

کورتیکواستروئیدها

آزمایش‌ها نشان داده‌اند که استفاده از پماد کورتیکواستروئیدی طی 52 هفته، نسبت به سایر پمادهای موضعی در درمان پسوریازیس مؤثر است.

باسیتراسین

باسیتراسین پمادی برای عفونت پوستی است که می‌توانید بدون نیاز به نسخه آن را تهیه کنید. این پماد برای درمان عفونت‌های جزئی که ناشی از بریدگی یا خراش هستند به کار برده می‌شود.

پماد آنتی بیوتیک سه گانه

این پماد را نیز می‌توانید بدون نسخه تهیه کرده و برای درمان عفونت‌های جزئی ناشی از بریدگی و خراش از آن کمک بگیرید. پماد آنتی بیوتیک سه گانه شامل نئومایسین، پلی میکسین B و باسیتراسین است.

نحوه پیشگیری از بروز عفونت پوستی

شستن صحیح دست‌ها مهم است. از صابون و آب گرم برای شستشوی دست‌ها به مدت 20 ثانیه استفاده کنید، سپس با یک حوله تمیز یا حوله کاغذی دست‌هایتان را خشک کنید. اگر آب و صابون در نزدیکی شما نیست از محلول ضدعفونی کننده دست استفاده کنید. همچنین برای جلوگیری از اآسیب دیدن بافت محافظ چربی پوست و جلوگیری هر چه بیشتر از بروز عفونت پوستی، می‌توانید از صابون‌های حاوی گلیسرین استفاده کنید.

اگر ورزشکار هستید یا اغلب به باشگاه می‌روید، از یک حوله تمیز به عنوان مانعی برای تماس پوست با سطوح مشترک مانند دستگاه‌های ورزشی یا نیمکت‌های رختکن استفاده کنید. اگر باشگاه دارای مواد ضدعفونی کننده مثل محلول ضد عفونی کننده ارکید یا پاک کننده و حوله کاغذی برای تمیز کردن وسایل باشگاه است، از آن‌ها استفاده کنید. بعد از تمرین، لباس و حوله خود را شسته و دوش بگیرید.

اگر بریدگی یا شکستگی جزئی در پوست خود دارید، آن را تمیز نگه دارید و با آب گرم و صابون بشویید. همچنین می‌توانید از یک پماد آنتی بیوتیک مانند باسیتراسین یا نئومایسین استفاده کنید و سپس روی آن را با یک باند تمیز بپوشانید.

اگر زخم پوستی بزرگی دارید، به خصوص زخمی که بخیه زده شده است، برای دستورالعمل‌های مراقبتی مناسب با پزشک خود مشورت کنید.

همچنین اگر دچار حساسیت‌های فصلی هستید که در برخی باعث می‌شود پوست شما ترک بخورد و باز شود، سعی کنید تا جای ممکن از مواد حساسیت‌زا دوری کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت مشاهده علائم زیر هر چه سریع‌تر با پزشک تماس گرفته یا به بیمارستان و مراکز درمانی مراجعه کنید:

• تب 38 درجه سانتی‌گراد (100.4 درجه فارنهایت) یا بیشتر دارید.
• درد زیادی را تحمل می‌کنید.
• با گذشت زمان، قرمزی یا تورم در محل عفونت گسترش و افزایش می‌یابد.

پوست صورتی یا قرمز رنگ و داشتن تورم اطراف زخم در برخی موارد مانند هنگامی که به تازگی بخیه زده باشید، طبیعی است؛ اما این تورم باید بعد از دو روز از بین برود. در صورت مشاهده چرک، مایع یا پوسته پوسته شدن محل عفونت، ظرف 24 ساعت با پزشک خود تماس بگیرید؛ اگر درد شما بعد از 48 ساعت بدتر شد به بیمارستان مراجعه کنید.

عفونت پوستی، مشکلی جدی اما قابل حل

پوست بزرگترین عضو بدن شما است. عملکرد اصلی آن محافظت از بدن در برابر بیماری‌ها و عفونت است؛ اما گاهی اوقات خود پوست دچار عفونت می‌شود. عفونت‌های پوستی توسط طیف گسترده‌ای از میکروب‌ها ایجاد می‌شوند و علائم آن می‌توانند از خفیف تا حاد متفاوت باشند.

علائم خفیف آن ممکن است با داروهای بدون نسخه و درمان‌های خانگی قابل درمان باشد، در حالی که ممکن است سایر عفونت‌ها به مراقبت‌های پزشکی نیاز داشته باشند. در این مقاله در مورد عفونت‌های پوستی و اینکه در صورت ابتلا به آن چه کاری باید انجام دهید صحبت کردیم. امیدواریم که به پاسخ تمام سوالات ذهنی خود در این باره دست یافته باشید. از طریق بخش نظرات با ما در ارتباط باشید و سوالات، تجربیات و نظرات خود را با ما مطرح کنید.